Seligman seminere şu dikkat çekici sorularla başladı ve herkesin aklına gelen ilk cevapları yazmasını istedi. 1. Çocuğunuzun neye sahip olmasını istersiniz? 2. Peki okul çocuğunuza ne verir?
Cevaplar alındıktan sonra, devam etti, eğer bu cevaplar eşleşirse yani okul sizin istediğinizi çocuğunuza verebilirse çocuğunuz mutlu olur. Sizler de kendi cevaplarınızı düşünün. Cevapları düşünülürken, biz seminerden ilgi çeken bazı noktaları paylaşalım.
- İnsanların son elli yılda maddi varlıkları artmasına, daha büyük evlerde yaşamalarına, daha iyi eğitim almalarına, daha hızlı ve konforlu arabalara kullanmalarına rağmen daha az mutlulular.
- İnsan, tabiatındaki bir özellikten dolayı, kendisinden daha üstün bir yapıya hizmet etme, o şeye veya kendini ona ait hissetme eğilimindedir.
- Yatmadan önce, o gün sahip olduğu veya yaşadığı üç güzel şeyi yazmak veya düşünmek insana daha huzurlu bir uyku verir ve sabah uyandığında daha neşeli olur.
- Mutlu olan insanların mutluluk kaynaklarının incelendiği araştırma sonuçlarına bakıldığında, mutlululuk sebebi olarak çocuk ve torunlar, aile ve din geliyor.(3)
Sonra arkadaşlık, ev hayvanları, sinema vs. diye devam ediyor.
- İyi dostluklar bağışıklık sistemini sağlamlaştırıyor.(4)
- İnsanın başkasına yardım ederken aldığı zevk ve mutluluk alışveriş yaparken aldığından kat kat fazladır.
Önderliğini Dr. Seligman'ın çektiği grup Amerika'da, İngiltere'de ve Avustralya'da milyon dolarlar harcanarak pozitif psikolojiyi yayarak, eğitimde pozitif tutum geliştirmenin öneminin artırılmasına uğraşıyor. Toplumun daha sağlıklı, daha huzurlu olacağını söylüyorlar. Teorinin bazı öngörüleri şunlar: Pozitif olma, insanın öğrenme hızını ve seviyesini artırır, çalışmaya ve konuya karşı ilgisi artar, moral bozukluğunu giderir, huzuru ve mutluluğu artırır.
Bilimin Geldiği Nokta
Mutlu olmanın bir bilim olduğu, mutluluğun ölçülebildiği, neler yapılması gerektiğinin anlatıldığı seminerde insan psikolojisi ile ilgili verilen bilimsel sonuçlara, ailelerin ve öğretmenlerin yapması gerekenlere bir baktık ki, Peygamber Efendimiz (ASM)'ın bize öğütledikleriyle büyük ölçüde uyuşuyor.
Aile fertlerine karşı merhametli olmak, çocukları sevmek, güleryüzlü olmak, dünyalık şeyler için kalp kırmamak, aile sahibi olmak, ibadet etmek, ihtiyaç sahiplerine yardım etmek ve daha neler neler. Profesörün ve ekibinin milyon dolarlar dökerek kurmaya çalıştığı sistemini, bilimsel görüşlerini saygıyla karşılıyoruz ve teşekkür ediyoruz. Bununla beraber görüyoruz ki Peygamber Efendimiz (ASV) bin dört yüz yıl önce zaten mutlu olmanın yolunu bizlere bizzat yaşayarak göstermiş. Sigman, yaşarayarak göstermeye dikkat çekiyor. Mutlu bireyler yetiştirmek isteyen öğretmenler en başta kendileri pozitif tutumları yaşamalı ve göstermeliler.
Sigman'ın kendisinin de yaptığını söylediği, her gün yapılmasını istediği şey, sahip olunan nimetlerin hatırlanması veya yazılması. Bu bizde zaten var olan bir şey, tabi bunun adını bilmiyor profesör. Şükür. Biz her gün Rabbimize verdiği nimetlerden dolayı şükrediyoruz, namazlardan sonra dualarımızda veya yemek dualarında şükrediyoruz. Herhangi bir zamanda dilimizden şöylece çıkıveren derinden ve içten gelen, "Yarabbim Sana Çok Şükür, Elhamdülillah, Çok Şükür Bin Şükür" gibi tabirler nasıl da oturmuş bizim benliğimize. Milletin dilinde ne kadar sağlam yer etmiş, enteresan değil mi?
Peygamberimizin ümmetine hediye ettiği, nezaket, temizlik, güler yüzlü olmak, ibadet ve taat, şükür gibi hem dünyada hem ahirette mutlu edecek nimetleri, bilim de bize hatırlatmış oldu.
Peygamberimiz En İyi Örnek
İslamiyetin getirdiği mutluluk sisteminin bir güzel neticesi de toplumun devamını sağlayan evlilik müessesine ehemmiyet vermesi. Batı toplumlarında azalan hatta artık yok olmaya yüz tutan evlilik kurumu, çocuk sayısının azalmasına sebep olmuş durumda. Dolayısıyla araştırmada da ispat edildiği üzere, insana ciddi bir mutlu kaynağı çocuklar olanlardan mahrumlar. Çocuk olduğunda ise hem anne babalar, hem de nine dedeler mutlu oluyor. Anneanne veya babaannelerin torunlarıyla ne kadar mutlu olduklarını mutlaka görmüşsünüzdür.
Nebevi yöntemle büyüyen nesillerin hem ruhen hem de bedenen sağlıklı olduğunu ve dünya medeniyet tarihine, İslam kültür ve medeniyetini en güzel şekilde hediye ettiklerini biliyoruz. Nebevi eğitimden uzaklaştıkça da başarının, huzur ve mutluluğun azaldığını görüyoruz.
Seminerin başında sorulan birinci soruyla ikinci sorunun cevapları ancak Nebevi eğitim ile birbirine eşleşebilir. Bu da demek oluyor ki, Nebevi eğitim esas mutluluğu veriyor. Bunun güzel bir kanıtı da aşağıdaki uzmanın araştırması.
Yaptığı araştırmalarda elde ettiği sonuçlara göre, Kaliforniya Üniversitesi'nde Psikolog Sonja Lyubomirsky'nin "Mutlu Edecek 8 Garantili Yol"una(5) bir de siz göz atın, acaba Seligman gibi bu uzman da aynı noktaya mı gelmiş?
1. Size verilen nimetleri yatmadan bir ajandaya yazın ve düşünün.
2. İnsanlara karşı nazik olun. Bakın kenidinizi daha iyi hissedeceksiniz.
3. İyi anılarınızı hatırlayın. Kötülerini unutmaya çalışın.
4. Size verilen herhangi bir şey için veren teşekkür edin.
5. Affetmeyi öğrenin.
6. Ailenize ve yakınlarınıza zaman ayırın.
7. Vücudunuza iyi bakın.
8. Zorluk, stres ya da öfke anında kendinizi rahatlacak stratejiler bulun.
Yukarıdakilerin bizdeki karşılıkları nelerdir zaten tahmin ettiniz:
1. Cenab-ı Hakk'ın bize verdiği nimetlere şükredip tefekkür etmek.
2. Peygamber Efendimiz (ASV)'ın nezaketini tekrar etmeye gerek yok.
3. Hadis-i Şerif'te herşeyin güzel tarafının alınmasını söylemiyor muydu Fahr-i Kainat Efendimiz?
4. Buyurun, buna daha ne denir? Bizi nimetleriyle perverde edip besleyen Sultanımız, Rabbimiz, Halikimiz, Rezzakımız olan Hazret-i Allah'a şükretmek.
5. Resül-ü Ekrem (ASM) hiç bir zaman kin gütmemiş, savaş bile kaybedilse sahabeleri affetmişti.
Bizim için ne güzel bir örnek.
6. Aileye verilen önemi, aile fertleriyle hoş geçirmeyi biliyoruz. Dinimizde sıla-i rahmi özendirecek hadisleri yazacak kadar yerimiz yok.
7. Bize emanet olan bu vücuda iyi bakmak, sünnet olduğu üzere şişmanlıktan, hastalıktan muhafaza edip, spor yapmak da Peygamberimiz'den bize nakledilenlerden bazıları.
8.Efendimiz, öfkelendiğinizde oturun, oturuyorsanız uzanın buyuruyor. Yine abdest almak ve bulunduğu yeri değiştirmek rahatlama stratejileri olarak bize Nebevi sistemin hediyesi olan hazır çözümlerdir.
Kaynakça:
1. September 29, 2009, British Academy and British Psychological Society Joint Lecture by Dr. Martin P.E. Seligman, London
2. The New Science of Happines, http://www.authentichappiness.sas.upenn.edu/images/TimeMagazine/Index.htm
3. Willis Claudia, "What one thing in your life has brought you the greatest happiness?",
http://www.authentichappiness.sas.upenn.edu/images/TimeMagazine/Time-Happiness.pdf
4. BBC News, The Happiness Formula, http://news.bbc.co.uk/1/hi/programmes/happiness_formula/
5. TIME, JANUARY 17, 2005, Sonja Lyubomirsky, Mind&Body|Happiness, http://www.authentichappiness.sas.upenn.edu/images/TimeMagazine/Time-Happiness.pdf
